De Noorse Vissersbond trekt aan de alarmbel en schreef een brandbrief aan het Ministerie van Defensie over de onbeschikbaarheid van de SAR helikopters.
Het Ministerie moest toegeven dat de NH-90 helikopters die moeten instaan voor Search & Rescue bij noodsituaties van onder andere vissersschepen voor de noordelijke Noorse kusten, maar beperkt beschikbaar zijn. Volgens de Vissersbond is door allerlei omstandigheden de NH-90 slechts 200 dagen per jaar inzetbaar bij noodsituaties.
In Februari 2019 werd de top van Defensie al eens op de rooster gelegd in het Parlement over wat de Noren intussen de helikopterramp noemen.
Wat is nu de problematiek en kunnen we hiervan iets opsteken voor de NH-90 helikopters is Nederland en Belgie? Eigenlijk hebben we er hier een vrij vergelijkbaar parcours opzitten.
- In 2001 bestelde het Noorse Ministerie van Defensie 14 NH-90 helikopters ter vervanging van de Lynx-helikopters. Ze moesten in 2001 worden geleverd. In 2014 werd de laatste Lynx uit dienst genomen maar was de NH-90 vloot ver van compleet en niet op operationeel niveau.
- Het onderhoud aan de NH-90 vraagt meer tijd en vraagt meer onderdelen dan origineel gepland, waardoor de toestellen minder beschikbaar zijn. De overheid heeft extra NOK 700 miljoen (€70 miljoen) aan onderdelen gekocht.
- De upgrades van de eerste zes helikopters, die in een 'voorlopige' toestand werden geleverd, vragen veel tijd (= onbeschikbaarheid) en naar verwachting slechts in 2022 voltooid zijn. Ook Belgie en Nederland hebben hiermede te kampen.
- De laatste leveringen zullen ook slechts in 2022 definitief zijn.
Het Ministerie van Defensie kan dan ook weinig anders dan het extra budget van €70 miljoen ter beschikking stellen voor extra onderdelen en hopen dat de upgrades en de leveringen volgens plan verlopen. Dat zou ertoe moeten leiden dan de beschikbaarheid stilaan beter zal worden en in 2022 volledig in orde moet zijn. En maar hopen dat er intussen geen grote zeevaartongevallen gebeuren... Toch stelt Defensie in zijn antwoord ook dat men zeer gelukkig is met de capaciteiten van de NH-90.
Het is natuurlijk moeilijk uit te leggen voor de Noorse Defensie dat het voor een bestelling van 14 NH-90 Helikopters, uit het jaar 2001, nog tot eind 2022 zal duren voor deze in orde is. Dit is niet minder dan 21 jaar en men is nog helemaal niet zeker dat NHI deze keer wel zijn planning zal nakomen.
Als je wat Noors leest kun je de brief van het Ministerie hier lezen en het ambitierapport over de NH-90 hier consulteren. Interessante lectuur!
Naschrift 23/11/2019: antwoord op de onderstaande vraag van Paul Lammens
De Noorse AWSAR (All Weather SAR) zullen finaal worden uitgevoerd door 16 Leonardo AW101 (Md162) helikopters. Deze zijn echter nog niet allemaal geleverd door Leonardo en de laatste leveringen zijn geplande voor eind 2020. De SAR werd voordien uitgevoerd door SeaKing helikopters.
Intussen worden een aantal NH90 helikopters (die overigens ook niet allemaal zijn geleverd) beschikbaar gesteld om in het Noordelijke deel van Noorwegen de AWSAR te verzekeren. De beschikbare NH90 doen zowel dienst als AWSAR en als missiehelikopter op de fregatten. Daardoor zijn ze niet 365/365 dagen per jaar beschikbaar (ook al omwille van de hoger beschreven problemen) en heeft de Visserbond een klachtenbrief aan het Ministerie van Defensie geschreven.
In het antwoord van het Ministerie van Defensie kun je het volgende lezen: "Het ministerie van Defensie verwacht dan ook een toename van de operationele capaciteit voor NH90 in de loop van de tijd in de toekomst, zowel voor de kustwacht als voor de fregatten, die ook zullen worden voorzien van NH90-helikopters. "