Unanticipated Yaw of onverwacht gieren, is voor ons piloten een gevaarlijk fenomeen en men is er beter op 'voorbereid'; het is verraderlijk, snel en zeer gevaarlijk tegelijk.
In haar SN-42 (Safety Notice in Mei 2013) onder de titel: 'Unanticipated Yaw' gaat Robinson Helicopters dieper in op het fenomeen en vooral hoe men dit kan vermijden. Maria Langer heeft hierop gereageerd en goed om eens door te lezen.
Goed om even een paar zaken in herinnering te brengen:
- Unanticipated yaw kan het resultaat zijn van een harde wind of een windstoot bij traag taxiën of in hover
- Unanticipated yaw is in dergelijk geval niet veroorzaakt door mechanische LTE (Low Tail Rotor Effectiveness) maar door een te trage of onvoldoende reactie met de pedalen
- Een forse linkse zijwind of windstoot kan makkelijk een unanticipated yaw veroorzaken; de staartrotor is minder effectief bij crosswind
- Landen met downwind en dan een linkse windstoot ervaren is een zeer gevaarlijke situatie als men niet voorbereid is op een stevige reactie met de pedalen.
- Speciale attentie na het landen waarbij we in taxi mode (trage snelheid en hoge power) de runway 90° moeten verlaten en in een linker zijwind of downwind terechtkomen waarbij snel en adequaat moet worden gereageerd met de pedalen.
Een goed idee om dit weer even te trainen met onze instructeurs of minstens even onderstaande video van Robinson te bekijken. Je kunt ook deze link even doorlezen.
Voor de techneuten onder ons kun je hier een recente patentpublicatie van Honeywell nalezen (en de tekeningen bekijken) die een systeem voorstellen om LTE te voorspellen en hierop te reageren.
Je kunt ook dit artikel van Richard Mornington Sanford eens nalezen over LTE (Low Tail Rotor Effectiveness): zeer interessant.
Video:
