In en rond de (e)VTOL-business klinkt meer en meer de vraag waarom we niet sneller de 'luchttaxi's' kunnen inzetten. Daarbij een ondertoon dat blijkbaar bepaalde krachten pogen om de introductie van de eVTOL in de echte luchtvaart te vertragen of zelfs te beletten.
In een poging om een beter inzicht te krijgen wanneer de eVTOL (electrical vertical take off and landing) experimenten kunnen leiden tot gewone operationele vluchten kwamen we tot de vaststelling dat we niet zo dicht bij een realisatie zijn als we dachten. Een nieuwe transportmethode in de complexe luchtvaart invoegen lijkt toch wat moeilijker te zijn dan een prototype een paar minuten te laten vliegen.
Gisteren vonden we een zestal obstakels die een zeer snelle introductie van de eVTOL in het commerciele circuit moeilijk maken. Vandaag zoeken we verder naar de hinderpalen die moeten worden opgeruimd vooraleer we de eVTOL's als luchttaxi's in onze grootsteden zullen zien opereren.
7. Certificatie van de eVTOL's
Een van de moeilijkste stappen in de richting van de integratie in het luchtverkeer is de certificatie van de eVTOL voor commercieel passagierstransport. De meeste prototypes vliegen vandaag onder de vlag 'Experimental Aircraft' maar dit moet snel veranderen. En om een certificatie te kunnen bekomen moeten er natuurlijk ook regels zijn aan dewelke de nieuwe toestellen moeten voldoen. Zowel EASA als de FAA hebben stappen gemaakt om een regelgeving op te stellen maar het is duidelijk dat na ervaring en de realiteit met de eerste testtoestellen nog heelwat aanpassingen zullen komen. Demeeste ontwikkelaars van eVTOL's hebben ook weinig tot geen ervaring met certificatieprocessen van EASA en/of FAA en zullen wellicht nog voor verrassingen komen te staan. Volocopter heeft net een kapitaalronde achter de rug waarbij het 50 miljoen euro zal gebruiken om op drie jaar tijd de VoloCity te certificeren. Dit is alvast de planning en toont aan hoe lang dergelijke processen kunnen duren. De meeste anderen zijn nog ver van dit stadium zodat we hier mogen stellen dat we nog minstens 5 a 7 jaar onderweg gaan zijn om de eerste eVTOL's te zien vliegen in als luchttaxi.
8. Wie gaat deze eVTOL's in volumes kunnen bouwen?
De ervaring met Tesla leert dat het moeilijk is om een nieuw type auto te bouwen maar dat het nog moeilijker is om deze nieuwe technologie in commerciele aantallen te gaan bouwen. De luchtvaartindustrie is al geen volume-industrie en de nieuwe luchtvaarttechnologieen op grote schaal bouwen is ook al geen sinecure. De grootste volumebouwer in de helikopterindustrie is Robinson en deze bestaande en zeer ervaren fabriek produceerde 320 helikopters in 2018. Als je luchttaxi's op grote schaal moet bouwen zullen de ontwerpers en investeerders moeten denken gespecialiseerde fabrieken anders zal dit het bottleneck worden voor het succes van de eVTOL. Ook technisch staan er nog een paar obstakels in de nieuwe fabrieken. Het bouwen van vrij grote eVTOL's in de koolstofvezels is een dure en complexe techniek. De grote fabrikanten als Airbus en Boeing hebben dit intussen reeds begrepen. Voor de eerste honderd luchttaxi's van de band zullen rollen zijn we nog even bezig...
9. Het inpassen van eVTOLS in het luchtruim boven een grootstad
Onze ATC's (Air Traffic Control) zijn vandaag zeer actief om een groeiend aantal kleine en onbemande drones op lage hoogte in te passen in het luchtruim. Dit is geen sinecure als je daarbij het hoogste niveau van veiligheid moet blijven garanderen. Nieuwe UTM (unmanned traffic management) systemen worden nu ontwikkeld door nieuwe veelbelovende bedrijven en deze systemen worden geintegreerd in de bestaande ATC-systemen. Deze nieuwe systemen, met beperkte ervaring, zullen ook moeten worden ingezet om de bemande en onbemande luchttaxi's met passagiers boven drukke steden veilig te laten navigeren. Ook binnen Europa heeft men de uitdaging begrepen en is het SESAR (Single European Sky ATM Research) project opgestart om naast de conventionele luchtvaart binnen een Single European Sky (SES) ook de nieuwe luchtvaart te kunnen managen in de ATC omgevingen. Ook hier zijn er nog een aantal uitdagingen op te lossen voor we de eVTOL dagelijks in grote aantallen als luchttaxi's zullen zien vliegen.
10. Gaat het publiek de eVTOL als taxi betrouwen?
Hoe lang zal het duren vooraleer het publiek zich zal wagen in de nieuwe luchttaxi's? Zal het betaalbaar zijn? Veiligheid is een belangrijk aspect om de gebruiker over de streep te halen maar ook de prijs van een luchttaxi-rit zal bepalend zijn voor het succes. Uber heeft intussen met zes ontwikkelaars van eVTOL's een overeenkomst gesloten waarbij er duidelijke doelstellingen, wat betreft de prijs per rit, zijn bepaald. Of dit en de agressieve tijdlijn van Uber mogelijk zijn blijft wel de vraag. De acceptatie door het publiek zal ook sterk afhangen van de veiligheid in de eerste maanden van de commerciele lancering. Als er dan een paar dodelijke crashes gebeuren zou het ganse businessplan rond de luchttaxi's gevoelige vertraging kunnen oplopen. Hoe snel het publiek de luchttaxi zal omarmen is nu koffiedik kijken maar zal zeker een grote invloed hebben op de tijdlijn.
11. Is de infrastructuur klaar om de eVTOL's te gebruiken?
Als je dagelijks duizenden passagiers met luchttaxi's moet vervoeren in tientallen plaatsen van een grootstad zul je een omvangrijke infrastructuur moeten opbouwen. Uber en ook Volocopter hebben partners aangezocht om deze infrastructuur te ontwerpen en nadien te gaan uittesten. Eens het stadium voorbij van de testen zal deze infrastructuur moeten ingepland worden in de strategische plaatsen van een grootstad. We moeten ons geen illusie maken dat de stedebouwkundige voorschriften, de publieke reactie's en beschikbare bouwpercelen voor grote uitdagingen zullen zorgen om een snelle ontplooiing van de luchttaxi mogelijk te maken. Op papier zijn de Vertiports leuke lounges voor de luchttaxi's maar deze inplanten in de overbevolkte grootstad zal heelwat tijd vergen...
12. En wat we nog niet weten...
De Engelsen zeggen het zo mooi: "We don't know, what we don't know..." Er zullen in de komende jaren nog wel nieuwe obstakels op technologische, financieel, planologisch of ander vlak te voorschijn komen. Deze verrassingen zullen we ook wel weten te overkomen maar zullen tijd vergen. De ervaring met de Boeing 737 Max leert ons hoe snel een nieuwe technologie kan leiden tot een jaar vertraging...of langer!
Tot zover onze visie over de obstakels die we moeten overwinnen om de eVTOL's te zien doorbreken als luchttaxi's in onze grootsteden. Ondanks de vele obstakels die we moeten overwinnen kunnen we nu reeds stellen dat de eVTOL een mooie toekomst tegemoet gaat. Maar het 'wanneer' en 'met welke technologieen' en 'hoe' is nog verre van zeker. We zullen nog een tijdje onze traditionele taxi moeten nemen en onze helikopteroperatoren moeten niet gelijk hun business gaan stopzetten. Een goede gok? Wel ik denk dat we de eerste commerciele luchttaxi in een grootstad zullen zien in het jaar 2030!
Video:
