We kregen reeds een paar keer de vraag naar de hoogste snelheden bij helikopters en waarom deze niet verder worden opgedreven.
Eerst even het lijst van de Top-10 der snelste militaire helikopters:
- NH-90 - 300 km/u
- Leonardo (AgustaWestland) AW101 Merlin - 309 km/u
- Leonardo (AgustaWestland) AW149M - 310 km/u (is een derivatief van de AW139)
- Russian Helicopters (Mil) Mi-35M Hinde - 310 km/u (is een upgrade van de Mi-24)
- Airbus Gazelle (Aérospatiale) - 310 km/u
- Russian Helicopters (Kamov) Ka-52 Alligator 315 km/u
- Boeing Chinook - 315 km/u
- Sikorsky UH-60 Black Hawk - 357 km/u
- Boeing AH-64 Apache - 365 km/u
- Leonardo (Westland) Lynx - 400,8 km/u -
- deze snelheid werd bereikt door een helikopter hiervoor speciaal aan te passen, de normale Vne van de Lynx is 324 km/u.
- Boeing V22 Osprey - 499 km/u (is een tiltrotor eigenlijk niet echt een helikopter)
Als we eerlijk zijn moeten we dus de Westland Lynx bekronen tot snelste militaire helikopter ter wereld. Het toestel kreeg intussen een iets modernere opvolger, de Leonardo AW 159 Wildcat.
Op de vraag waarom er intussen geen helikopters zijn die meer dan 400 km/u kunnen vliegen moeten we helaas negatief antwoorden, op zijn minst voor de conventionele helikopters. Want de snelheid van een klassieke helikopter is begrenst door twee fenomenen:
- dissymmetrie van de lift
- de onbalans in de lift tussen het vooruitgaande rotorblad en het terugkerende rotorblad wordt bij 400 km/u zo groot dat het toestel onbestuurbaar wordt
- dit fenomeen is bij een klassieke helikopter onoverkomelijk
- tipspeed van de rotorbladen
- als de snelheid aan de tip van de rotorbladen Mach 1 bereiken komen we aan een punt waar er schokgolven ontstaan en deze schokken veroorzaken het uit elkaar vallen van de opgewekte lift
- dit fenomeen is niet onoverkomelijk en de ingenieurs hebben daar oplossingen voor bedacht
Het is vooral de dissymmetrie van de lift tussen de rotorbladen die de fysische barrière vormt om sneller te vliegen dan 400 km/u. Onderstaande video legt dit fenomeen nog beter uit.
Intussen heeft Russian Helicopters een project lopen (sinds 2000) voor een Kamov Ka-102. Het was destijds een van de meest geheime projecten in de helikopterindustrie. De supersnelle helikopter was bedoeld om de Soviet Mi-6 te vervangen en zou een snelheid van 500 km/u halen
De Kamov-102 is 36 meter lang en heeft een rotordiameter van 18 meter. Het lijkt op de Chinook met het langwerpig ontwerp en twee hoofdrotoren maar kreeg om de extra snelheid te realiseren een verticale propeller aan weerszijden van de romp. De snelle helikopter is uitgerust met twee turbines en weegt leeg 14,5 ton. Het toestel kan aan een snelheid van 500 km/u bijna 1.100 km ver vliegen op een maximum hoogte van 4.000 meter.
De Russen verwachten de maidenvlucht van de Kamow-102 in 2020 of 2021. Er wordt door Russian Helicopters niet gecommuniceerd over dit toestel. Er is wel een video over de Ka-102 van het persagentschap Pravda. Waarom de Russen de fysische barrière van 400 km/u wel zouden kunnen overkomen vertellen we eens later, maar alvast een hintje: de Chinook. Je kunt ook deze paper van JSC (een onderdeel van Russian Helicopters) lezen.
Maar tot op heden is de snelste klassieke militaire helikopter zonder discussie de Leonardo (Westland) Lynx!
Naschrift 20/08/2020:
We kregen van Xavier De Tracy, Belgische expert van de Gazelle helikopters, de informatie dat de Gazelle een topsnelheid (Vne) vliegt van 310 km/u. We waren de Gazellen vergeten in onze ranking. We moeten dus onze ranking aanpassen en daardoor verliest de NH-90 zijn Top-10 plaats... Thanks Xavier